Het weer in Hongarije

Fotograferen in Hongarije: Wit

Op foto's die gemaakt zijn in Hongarije zie je vaak precies in welk jaargetijde ze gemaakt zijn. Niet alleen aan bijvoorbeeld sneeuw die te zien is op een foto, of bergen blaadjes in herfstkleuren. Nee, de kleur van het daglicht verraad vaak meer over het jaargetijde dan het onderwerp op de foto. Vandaar dat we een aantal artikelen willen gaan wijden aan "fotografeer-licht" in Hongarije. Mogelijk draagt het bij aan het schieten van mooie plaatjes.

Een veelgehoorde opmerking over fotograferen in de zomer is dat foto's zo veel contrast hebben tussen schaduw en alles wat in het volle licht staat, en dat het contrast tussen kleuren zo laag is of kleuren "bleken" in de foto. Je kan een foto gemaakt in de zomer vaak herkennen aan de "overbelicht lijkende" kleuren en de zwarte schaduwen. Het geeft wel een warme en zonnige impressie, maar dat is niet geschikt voor elke foto. Wil je een foto maken van de (klein)kinderen in het zwembad dan straalt de foto "zomer" uit en is het harde licht geen enkel probleem. Maar wil je bv een portretfoto maken (of een selfie) dan kan het grote contrast tussen licht en schaduw te veel zijn. Gezichten kunnen er vervormd uitzien, en zeker het fotograferen van mensen met blond haar of een kaal hoofd (glanzende huid) is dan lastiger.

Hard zonlicht komt door de korte weg die zonlicht af moet leggen door de atmosfeer, en door het ontbreken van wolken in de lucht die het zonlicht verstrooien of bv luchtvochtigheid die het zonlicht ook enigszins zachter kan maken. Hongarije heeft een heerlijk warm klimaat, maar in de zomer, rond het middaguur, dan ontbreken wolken vaak, of zijn ze te klein om afdoende schaduw op te leveren. De zon staat 's zomers ook hoger dan in Nederland wat bijdraagt aan de hardheid van het licht. Hoe hoger de zon staat, des te korter is de weg die het zonlicht door de atmosfeer moet afleggen.

Oplossingen? Ja, die zijn er. Ik ga niet in op te ingewikkelde (technische) oplossingen zoals aanpassen van belichtingstijden en diafragma (of de F-instellingen op compactcamera's), belichtingscorrectie, reflectieschermen of fotobewerkingsprogramma's. In de tijd dat ik bij verschillende foto-speciaalzaken heb gewerkt heb ik ervaren dat veel mensen die oplossingen niet gebruiken omdat dat te omslachtig of ingewikkeld is. Dat soort oplossingen zijn leuk voor fotografen en foto-hobbyisten, maar voor mensen die gewoon kiekjes maken te veel rompslomp. En er zijn een aantal oplossingen die eenvoudig zijn en kunnen bijdragen aan mooie (portret) foto's.

Schaduw:
De eerste oplossing ligt voor de hand. Waar zon is, is schaduw. Zoek voor het maken van een foto de schaduw op, overkappingen, parasols, bomen, afdakjes, de mogelijkheden zijn plenty, en de resultaten maken het zeer de moeite waard om deze tip te onthouden. Soms schuift er op de mooiste zomerdag toch een wolkje voor de zon. Het uitgelezen moment om snel de camera te pakken en een plaatje te schieten.

Tegenlicht:
Een iets ingewikkelder oplossing, maar wel een oplossing als er geen schaduw te vinden is, zoals bv op het strand. Normaal wordt er afgeraden om tegen het licht in te fotograferen, omdat hetgeen je wilt fotograferen dan als een zwart silhouet op de foto komt. Maar als je kans ziet om op de achtergrond zo min mogelijk "lucht" te fotograferen en zoveel mogelijk "grond" of bv gebouwen op de achtergrond in de foto te betrekken kan het resultaat zeer bevredigend zijn. Houd de camera zo hoog mogelijk waardoor je een beetje naar beneden moet richten voor de foto. Richt je naar beneden dan heb je minder van de lucht en meer van de grond/gebouwen/ enzovoort op de achtergrond. Als de afstand tot degene (of hetgeen) die je wilt fotograferen niet groter is dan 2 a 3 meter, zet dan meteen je flitser aan. Daarmee voorkom je ook dat een foto een zwart silhouet oplevert.

Flitsen:
Sowieso is flitsen een goede manier om lelijke schaduwen in bv gezichten op te heffen, of om te voorkomen dat een foto alleen een silhouet oplevert. Het is weinig moeite even te kijken hoe je op je camera (of smartphone) de flitser zo instelt dat die bij het maken van een foto altijd af gaat, ook als er genoeg licht is. Let er wel op dat flitsers in de gemiddelde compactcamera of smartphone een beperkt bereik hebben, overdag is meer dan 2 a 3 meter te ver voor de gemiddelde flitser en zal een flitser geen enkel verschil maken op de foto. Elke flitser heeft zijn beperkingen qua afstand. Ooit kwam er een klant in een fotozaak waar ik werkte om te klagen over zijn flitser, hij had getracht de maan te fotograferen en had netjes zijn dure flitser aangezet, toch waren zijn foto's mislukt.

Wachten:
Het is niet altijd mogelijk om 's zomers even te wachten tot de zon wat lager staat en minder hard licht geeft, maar het is uiteindelijk wel de beste oplossing. Foto's zien er natuurlijker uit, kleuren zijn veelal mooier, en schaduwen geven meer "karakter" in een gezicht. Bij een zon die lager staat is het zelfs leuk om te zoeken naar een positie waarin de zon een gezicht het mooiste belicht.

Veel fotoplezier gewenst!