Het weer in Hongarije

Weersvoorspelling in een boekje

Wie had ooit kunnen bedenken dat het opschrijven door kloosterlingen van de heilige dagen op losse blaadjes die in de misboekjes werden gelegd zouden leiden tot het ontstaan van almanakken? Maar wat is een almanak eigenlijk?

Wikipedia omschrijft een "Almanak" als volgt:
In algemene almanakken kunnen astronomische gegevens gecombineerd worden met gegevens als de tijden van zonsopgang, zonsondergang, volle maan, getijden, maar ook dienstregelingen en openingstijden van overheidsinstellingen, feestdagen, posttarieven en weersvoorspellingen. Vanouds maken ook andere elementen zoals astrologische beschouwingen, kronieken, proza of poëzie ter ontspanning of simpelweg moppen, deel uit van almanakken.

Één van de bekendste almanakken van Nederland, zo niet de bekendste uberhaupt, is de Enkhuizer Almanak. Dit is de oudste almanak ter wereld die nog steeds uitgegeven wordt. Deze almanak gaat het komende jaar in met de 423e jaargang. Intussen is de Enkhuizer Almanak meer dan alleen een uitgeverij van de bekende zalmkleurige boekjes. In Enkhuizen vindt je vandaag de dag het Enkhuizer Almanak museum, er is een museale looproute in Enkhuizen alsmede ook een culinaire route. Er bestaat intussen ook een kinder-editie van de Enkhuizer almanak, en er is een Enkhuizer Almanak App voor iPod en iPad.

De Enkhuizer Almanak is in basis nog steeds hetzelfde als jaren geleden, maar uitgeefster Fransje Jongert die de almanak al weer 25 jaar uitgeeft heeft de almanak wel vrolijker gemaakt en rubrieken toegevoegd met tips, wijsheden, gedichtjes, grapjes en illustraties. En wat zo leuk is voor mensen die in Hongarije wonen, ze stuurt graag een almanak op naar Hongarije. Deze maand viel het kleinood hier op de mat. Een feest van de herkenning, misschien zelfs wel een beetje jeugdsentiment met herinneringen aan de Enkhuizer Almanak die bij oma op de keukentafel lag.

Natuurlijk heb je in Hongarije niets aan de waterstanden op de wadden of de zuidelijke delta, en ook kloppen de tijden van opkomst van de maan of de zon niet met de tijden in Hongarije. Maar die tijden kunt u elke dag vinden in de zijkolom van onze website. De anekdotes, wijsheden, eigenlijk het merendeel van de almanak is niet echt gebonden aan-, maar geeft wel een gevoelsbinding met-, Nederland.

Wat wij eigenlijk nog wel het meest bijzondere vinden van de Enkhuizer Almanak is de weersvoorspelling die er voor een heel jaar in staat. Hoe kan je nou het weer voorspellen voor een heel jaar vooruit? En dat dan ook nog eens zonder weerkaarten en satellietfoto's? Hiervoor gebruikt de Alamanak het systeem van de omkeerdagen dat is ontwikkeld door de amateur-meteoroloog Chr. A. C. Nell. De Almanak omschrijft het systeem als volgt:
-Het principe van de omkeerdagen (geldend voor landen met een zeeklimaat, liggende tussen de 52e en 54e breedtegraad): er bestaat op deze delen van de aarde steeds terugkerend, grillig, en steeds wisselend patroon van het weerbeeld. Om de zoveel dagen, maanden, jaren (afhankelijk onder meer van de maanstanden, de zonnehoogten, de zonnekracht, de zonnevlekken en de gemiddelde temperaturen) moet men rekening houden met veranderingen. Bij het opstellen van de prognose worden de maanden bij de omkeerdagen theorie verdeeld in decaden (perioden van 10 dagen), in welke tijdvakken omslag van het weer te verwachten is.-

De Enkhuizer Alamanak heeft een juistheidspercentage van 70 a 80% en dat percentage groeit naarmate de hoeveelheid vergaarde weerdata met de jaren groeit. Wij, als "Het-weer-in-Hongarije" verzorgen al een tijd ook een weerbericht voor Nederland en België. Het komende jaar voegen we daar een vergelijking aan toe met de weersvoorspelling van de Enkhuizer Almanak.

Met dank aan Fransje Jongert van de Enkhuizer Almanak