Het weer in Hongarije

Winterweerbericht 2018-2019

Wintervoorspelling 2018-2019

We naderen de winter, en het fenomeen "Winterweerbericht" steekt weer de kop op. Piet Paulusma waagt zich al geruime tijd aan dit op koffiedik kijken gebaseerde weerbericht, en voorspelt voor Nederland dit jaar een koude winter, waaruit het dagblad "Metro" dan weer meent te moeten afleiden dat Nederland een horrorwinter tegemoet gaat. Maar ook andere weer-voorspellers hebben al hun verwachting voor de komende winter gepubliceerd of gaan dat de komende tijd publiceren, en de voorspellingen lopen uiteen van een zeer zware winter tot een milde zachte winter. Maar is het überhaupt wel mogelijk om een voorspelling op te stellen voor een hele winter?

Laten we eerst eens kijken wanneer de winter plaats vindt. Onder meteorologen wordt graag de zogenaamde "meteorologische winter" gebruikt. Maar die is gebaseerd op datums die eigenlijk gebaseerd zijn op niets, het is makkelijker rekenen met gemiddelden als je de winter op 1 december laat beginnen, en op de laatste dag van februari laat eindigen. De datums waarop de winter begint en eindigt houden zich echter niet aan kalenders, daarom is de "astronomische winter", gebaseerd op de stand (positie) van de zon, veel accurater. Waarom meteorologen zo graag daar andere datums voor gebruiken is mij een raadsel, wellicht is het gebaseerd op onvermogen om te rekenen? Maar goed, de "echte" winter begint dus op 21 december en eindigt op 19 maart. De winter duurt dus 89 dagen.

DE WINTERVOORSPELLING VOOR KOMENDE WINTER DOOR "HET WEER IN HONGARIJE":

HET 60 GRADEN BEREIK:
Om met zekerheid iets te kunnen zeggen over de temperatuur de komende winter kun je het beste kijken naar de records in het verleden. gebaseerd op die records is het veilig om te zeggen dat het niet kouder zal worden dan -35 graden, en niet warmer dan +25 graden. Daar zit een opening tussen van wel 60 graden, waardoor gezegd kan worden dat de winter het grootste temperatuurbereik heeft van alle seizoenen. Wat het temperatuurbereik wordt van de komende winter is nog afwachten, dat zal eind van de winter pas in kaart gebracht kunnen worden.

HET 141 CENTIMETER BEREIK:
Tijdens de zwaarste winter van 1946/1947 viel er zomaar ineens 141 centimeter sneeuw, maar er zijn ook winters geweest zonder ook maar een centimeter sneeuw, dus het is veilig te zeggen dat er komende winter tussen de 0 en 141 centimeter sneeuw per dag kan gaan vallen.

POLAR VORTEX:
Een term die de laatste jaren erg populair is geworden. De Polar Vortex (of, in het Nederlands, Poolwervel) heeft grote invloed op het weer in de winter. De Polar Vortex is een lage druk gebied dat zich boven de pool bevindt. Een paar jaar geleden splitste zich die Polar Vortex en een groot koufront hield Hongarije lange tijd in haar greep en zorgde voor een erg koud begin van de lente, maar ook het einde van de winter was bijzonder koud. Vorig jaar splitste zich deze vortex ook en de voorspellingen van een koude winter en lente herhaalden zich. Maar dat koufront ging niet de kant van Europa op, dus de voorspellingen op lange duur werden bijgesteld en de gevolgen vielen reuze mee. Over de Polar Vortex kunnen we voor komende winter zeggen dat er eigenlijk 2 mogelijkheden zijn, dit koufront kan zich wel, of niet splitsen. In beide gevallen zijn er 3 mogelijkheden, namelijk dat we een bijzonder koude winter krijgen, een normale winter krijgen, of een zachte winter krijgen.

HORRORWINTER:
Net als Gerrit Hiemstra vraag ik me af wat een "Horrorwinter" is. De Taalbank omschrijft het bijzonder mooi: "Horrorwinter, het lijkt niet meer dan een gelegenheidswoord uit een sensatiekrant". Maar ik zal toch de verwachtingen proberen op te schrijven voor de kans op een "Horrorwinter". Heeft u uw boekenkast voor de komende winter vooral gevuld met boeken van Stephen King, en/of bestaat uw huis-videotheek vooral uit films zoals "Friday the 13th", "A nightmare on Elmstreet", "The exorcist" of soortgelijke films, dan is de kans groot dat u een "Horrorwinter" tegemoet gaat. Heeft u geen video's in huis, en alleen het telefoonboek om te lezen, dan is de kans groot dat u een vrij saaie winter tegemoet gaat en is van een "Horrorwinter" geen sprake.

WITTE KERST:
Tot slot wordt er vaak gevraagd of we een "Witte kerst" krijgen. De kans op een "Witte kerst" is statistisch gezien klein, immers, de winter begint pas op 21 december, en zo vroeg in de winter is de kans op sneeuw nog erg klein. Maar onmogelijk is het niet, de kans op een witte kerst zal rond de 15% liggen.

CONCLUSIE:
Heeft u zich door dit hele verhaal heen geworsteld, en alle zin (en onzin) gelezen, dan lijkt het handig om met de uitspraak van Jan Pelleboer af te sluiten: "Kijk nooit verder dan je neus lang is.... en je neus is maar 3 dagen lang". Een winterweerbericht opschrijven is een onmogelijkheid, immers, het weer laat zich niet voorspellen, hooguit kun je een (weer)verwachting hebben. Mijn neus is niet 3 maanden lang, en zal dat ook nooit worden. De enige met een dergelijk lange neus is Pinokkio, en die staat nou niet bepaald bekend om zijn betrouwbaarheid.

Met dank aan Hannie Stoekenbroek voor de foto!